Hệ điều hành Windows đi kèm với rất nhiều dịch vụ và quy trình chạy ngầm, và nếu máy tính của bạn không đủ mạnh để xử lý tất cả, bạn sẽ thấy CPU bị chiếm dụng đáng kể bởi các dịch vụ ẩn này. Không phải tất cả các dịch vụ này đều quan trọng, điều này có nghĩa là bạn có thể tắt một số trong số chúng để giải phóng tài nguyên CPU, giúp máy tính hoạt động mượt mà và hiệu quả hơn.
1. Runtime Broker
Runtime Broker là một dịch vụ của Windows chịu trách nhiệm quản lý các quyền truy cập của các ứng dụng từ Microsoft Store chạy ngầm. Dịch vụ này được thiết kế để chỉ tiêu thụ khoảng 20 đến 30% tài nguyên CPU ở mức tối đa. Tuy nhiên, Runtime Broker thường xuyên có những đợt tăng đột biến trong việc sử dụng CPU. Những đợt tăng bất thường này có thể được kích hoạt bởi một ứng dụng Store bạn đang sử dụng hoặc một ứng dụng đang yêu cầu quyền truy cập ở chế độ nền.
Trong nhiều trường hợp, việc này có thể làm chậm máy tính của bạn trong vài giây và trở nên khá khó chịu nếu xảy ra lặp đi lặp lại. Đặc biệt, nếu máy tính không đủ RAM, tình trạng này thậm chí có thể khiến hệ thống bị treo, buộc bạn phải thực hiện khởi động lại cứng.
Chừng nào bạn không sử dụng bất kỳ ứng dụng nào từ Microsoft Store, việc vô hiệu hóa Runtime Broker sẽ không ảnh hưởng đến trải nghiệm Windows của bạn. Thay vào đó, nó sẽ giúp bạn tiết kiệm một lượng đáng kể tài nguyên CPU. Để tắt Runtime Broker, bạn chỉ cần mở Task Manager, chuyển đến tab Processes, tìm và đóng tiến trình Runtime Broker. Tiến trình này sẽ không tự động khởi động lại trừ khi bạn mở Microsoft Store hoặc một ứng dụng liên quan.
Dịch vụ này cũng thường bị kích hoạt bởi các gợi ý và thông báo của Windows. Vì vậy, việc tắt chúng cũng sẽ góp phần đáng kể vào việc dọn dẹp và làm nhẹ hệ thống Windows 11 của bạn.
2. Windows Search Indexer
Đúng như tên gọi, Windows Search Indexer chạy ngầm để duy trì một chỉ mục được cập nhật, cho phép bạn tìm kiếm nhanh chóng các tập tin, tài liệu, hình ảnh, video và email được lưu trữ trên máy tính. Mặc dù dịch vụ này rất hữu ích khi bạn cần tìm một tập tin bị thất lạc, nhưng nó có xu hướng chiếm dụng CPU cao khi đang lập chỉ mục các tập tin lớn hoặc sửa chữa chỉ mục nền.
Nếu máy tính của bạn không có đủ “không gian” CPU, chỉ riêng dịch vụ này cũng có thể làm chậm Windows một cách đáng kể. Trừ khi bạn liên tục tìm kiếm tập tin, chúng tôi khuyên bạn nên vô hiệu hóa dịch vụ này theo các bước sau:
- Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run.
- Gõ services và nhấn Enter.
- Tìm và nhấp đúp vào dịch vụ Windows Search.
- Nhấp vào nút Disable (Tắt) để dừng dịch vụ. Nếu bạn muốn vô hiệu hóa dịch vụ vĩnh viễn, hãy chọn tùy chọn Disabled (Vô hiệu hóa) trong menu thả xuống Startup type (Loại khởi động).
Cần lưu ý rằng việc tắt dịch vụ này sẽ làm chậm đáng kể quá trình tìm kiếm tập tin trong File Explorer. Tuy nhiên, nếu bạn không thường xuyên tìm kiếm tập tin trên máy tính, điều này sẽ không gây trở ngại lớn cho trải nghiệm sử dụng hàng ngày của bạn.
3. Antimalware Service Executable
Antimalware Service Executable, hay MsMpEng.exe, là dịch vụ của Windows Security (hay còn gọi là Windows Defender) liên tục chạy ngầm để quét máy tính của bạn theo thời gian thực, tìm kiếm bất kỳ mối đe dọa nào. Tuy nhiên, đôi khi dịch vụ này có xu hướng quét các tập tin hoặc thư mục lớn, điều này có thể làm tăng đột biến mức sử dụng CPU.
Nếu bạn có nhiều tập tin lớn được lưu trữ trên hệ thống, dịch vụ Windows Search Indexer và Antimalware Service Executable có thể tiêu thụ tới 50% tài nguyên CPU của bạn.
Bạn có thể vô hiệu hóa dịch vụ này, nhưng điều đó sẽ khiến máy tính của bạn dễ bị nhiễm virus và phần mềm độc hại. Bạn có thể tạm thời tắt nó từ Task Manager, nhưng tiến trình này sẽ sớm tự khởi động lại. Để vô hiệu hóa nó vĩnh viễn, bạn sẽ phải tắt tính năng bảo vệ theo thời gian thực trong Windows Security:
- Mở Windows Security và nhấp vào Virus & threat protection (Bảo vệ khỏi virus & mối đe dọa).
- Trong phần Virus & threat protection settings (Cài đặt bảo vệ khỏi virus & mối đe dọa), nhấp vào Manage settings (Quản lý cài đặt).
- Tắt thanh trượt Real-time protection (Bảo vệ theo thời gian thực).
Chúng tôi không khuyến nghị bạn thực hiện điều này. Cá nhân tôi thà để Windows Security làm chậm máy tính một chút còn hơn là để nó dễ bị nhiễm phần mềm độc hại. Tuy nhiên, nếu bạn đang gặp tình trạng CPU quá tải, bạn có thể thử tắt Windows Security và dùng các giải pháp diệt virus miễn phí khác ít tốn tài nguyên hơn. Một lựa chọn khác là lên lịch quét thủ công vào những giờ không làm việc, để Windows Security không chạy quét nền giữa ngày làm việc của bạn.
4. CTF Loader
CTF Loader hỗ trợ các phương thức nhập liệu văn bản thay thế như nhận dạng giọng nói và chữ viết tay. Nếu bạn không sử dụng các tính năng này, bạn đang lãng phí tài nguyên CPU cho tiến trình này, vốn liên tục chạy ngầm.
Việc vô hiệu hóa CTF Loader, hay ctfmon.exe, có thể hơi khó khăn. Bạn có thể đóng tiến trình này từ Task Manager, nhưng nó có thể tự động kích hoạt và chạy lại. Một giải pháp lâu dài hơn là vô hiệu hóa dịch vụ này thông qua Windows Services.
- Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run.
- Gõ services và nhấn Enter.
- Tìm và nhấp đúp vào Text Input Management Service (Dịch vụ quản lý nhập văn bản).
- Nhấp vào nút Disable (Tắt) để dừng dịch vụ. Nếu bạn muốn vô hiệu hóa dịch vụ vĩnh viễn, hãy chọn tùy chọn Disabled (Vô hiệu hóa) trong menu thả xuống Startup type (Loại khởi động).
Nếu bạn đang sử dụng máy tính xách tay có màn hình cảm ứng, việc vô hiệu hóa CTF Loader có thể ảnh hưởng đến bàn phím ảo trên màn hình. Ngoài ra, bất kỳ tính năng nhập liệu bằng bút stylus hoặc tùy chọn bàn di chuột nào cũng có thể ngừng hoạt động.
5. Ứng Dụng Nền Từ Microsoft Store
Ở dạng mặc định, Windows đi kèm với rất nhiều phần mềm không mong muốn (bloatware) được cài đặt sẵn. Trong số này có nhiều ứng dụng từ Microsoft Store như Outlook, Teams, Copilot và nhiều ứng dụng khác mà bạn có thể không sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, những ứng dụng này đều được kích hoạt sẵn và sẽ tiếp tục chạy ngầm, tiêu thụ tài nguyên hệ thống.
Các ứng dụng mặc định và tính năng trên Windows 11
Cách tốt nhất để xử lý vấn đề này là gỡ cài đặt tất cả các ứng dụng không cần thiết ngay lập tức. Nếu bạn muốn giữ lại chúng, bạn có thể vô hiệu hóa chúng để chúng không tự động khởi động cùng Windows bằng cách làm theo các bước sau:
- Mở Task Manager và nhấp vào tab Startup apps (Ứng dụng khởi động).
- Tìm các ứng dụng bạn muốn vô hiệu hóa, nhấp vào chúng và chọn Disable (Vô hiệu hóa) ở góc trên bên phải.
Giao diện Task Manager hiển thị các ứng dụng khởi động để vô hiệu hóa
Ngoài ra, bạn có thể làm theo các bước sau để ngăn các ứng dụng này chạy ngầm:
- Mở Windows Settings (Cài đặt Windows) và nhấp vào Apps (Ứng dụng).
- Nhấp vào Installed apps (Ứng dụng đã cài đặt).
- Nhấp vào biểu tượng ba chấm bên cạnh ứng dụng Microsoft Store bạn muốn vô hiệu hóa và nhấp vào Advanced options (Tùy chọn nâng cao).
- Trong phần Background app permissions (Quyền ứng dụng nền), đặt menu thả xuống Let this app run in the background (Cho phép ứng dụng này chạy ngầm) thành Never (Không bao giờ).
Bằng cách này, các ứng dụng vẫn được cài đặt và sẵn sàng cho bạn sử dụng khi cần thiết, nhưng chúng sẽ không chạy ngầm liên tục. Tất cả các tiến trình liên quan sẽ chỉ khởi động khi bạn mở ứng dụng đó theo cách thủ công.
Windows 11 đôi khi có thể gây áp lực lên CPU, nhưng có rất nhiều hoạt động diễn ra ngầm mà không phải tất cả đều hữu ích. Việc vô hiệu hóa một vài dịch vụ nền và thực hiện các tinh chỉnh khác có thể giúp bạn giải phóng thêm tài nguyên phần cứng cần thiết để tận hưởng trải nghiệm Windows mượt mà hơn. Hãy thử áp dụng các phương pháp trên để tối ưu hiệu suất máy tính của bạn ngay hôm nay!
