Nền tảng AM5 của AMD đã ra mắt từ năm 2022 và tôi hoàn toàn khuyên bạn nên lựa chọn nó nếu đang có kế hoạch xây dựng một chiếc PC mới vào năm 2025. Tuy nhiên, cá nhân tôi vẫn đang sử dụng bo mạch chủ AM4 cùng với bộ xử lý Ryzen 7 5800X3D và chưa sẵn sàng nâng cấp ngay lúc này. Chắc chắn rằng việc chuyển sang nền tảng mới với CPU nhanh hơn sẽ cải thiện hiệu năng chơi game của tôi, nhưng mức tăng FPS đó chưa thực sự xứng đáng với khoản tiền phải bỏ ra ở thời điểm hiện tại.
Bạn có thể lập luận rằng tôi đang “bỏ lỡ” một số khía cạnh nhất định, chẳng hạn như tốc độ bộ nhớ DDR5 nhanh hơn và ổ cứng SSD PCIe 5.0, nhưng tôi chưa vội trải nghiệm những lợi ích này. Đối với người dùng đã có hệ thống AM4, AM5 dường như là một khoản đầu tư tốn kém chỉ để đổi lấy những cải thiện nhỏ. Ngay cả khi bạn đang sử dụng bộ xử lý cũ hơn như Ryzen 7 3700X, bạn chỉ cần chi khoảng 250 USD để nâng cấp lên Ryzen 7 5700X3D là đã có thể thấy sự cải thiện đáng kể về hiệu năng. Vì vậy, hãy để tôi giải thích chi tiết lý do tại sao tôi vẫn gắn bó với AM4 trong tương lai gần.
Chip X3D trên AM4 vẫn mang lại hiệu năng tuyệt vời
5800X3D của tôi không gây nghẽn cổ chai cho RTX 4090 ở độ phân giải cao hơn
Nhiều người thường quá lo lắng về tình trạng nghẽn cổ chai (bottleneck) CPU, nhưng nếu bạn chủ yếu chơi game ở độ phân giải cao như 1440p và 4K, một bộ xử lý đủ nhanh là hoàn toàn phù hợp. Ví dụ, tôi ban đầu xây dựng chiếc PC của mình với Ryzen 9 5900X và RTX 3090. Khi nâng cấp lên RTX 4090 vào năm 2022, tôi nhận thấy CPU của mình đang gây nghẽn cổ chai trong nhiều tựa game ở 1440p. Vì vậy, tôi đã nâng cấp lên Ryzen 7 5800X3D, và điều này mang lại sự cải thiện đáng kể về hiệu năng. Đúng là CPU mới của tôi có ít nhân hơn, nhưng mức sử dụng GPU trong các game đã tăng lên, đây là dấu hiệu cho thấy tình trạng nghẽn cổ chai CPU không còn là vấn đề.
AMD có thể không còn sản xuất 5800X3D, nhưng bạn vẫn có thể mua 5700X3D với giá chỉ khoảng 250 USD. Chip này mang lại hiệu năng tương tự nếu bạn nâng cấp từ bộ xử lý non-X3D. Đối với tôi, đó là một khoản đầu tư xứng đáng, không giống như việc chi gần 1.000 USD cho một bộ CPU, bo mạch chủ và RAM mới. Chắc chắn, bạn sẽ có được FPS cao hơn nữa với 7800X3D hoặc 9800X3D trên AM5, nhưng giá trị mà bạn nhận được khi chỉ cần nâng cấp lên các chip X3D nhanh nhất trên nền tảng AM4 là rất khó bỏ qua. Trừ khi bạn chơi game ở độ phân giải 1080p, những bộ xử lý này sẽ không gây nghẽn cổ chai đáng kể cho các card đồ họa nhanh nhất hiện có, ngay cả như RTX 5090 sắp tới.
Chip xử lý AMD Ryzen 7 5800X3D, một trong những CPU mạnh nhất trên nền tảng AM4
Nguồn: AMD
DDR5 không mang lại cải thiện đáng kể
Ở độ phân giải cao hơn, tốc độ RAM không tạo ra sự khác biệt đáng chú ý
Một trong những lợi ích lớn nhất của việc nâng cấp lên nền tảng AM5 là hỗ trợ RAM DDR5. Tuy nhiên, xét việc tôi chủ yếu chơi game ở 1440p và 4K, tôi không nghĩ rằng RAM nhanh hơn sẽ tạo ra sự khác biệt lớn. Điều này là do ở độ phân giải cao hơn, hiệu năng game chủ yếu bị giới hạn bởi GPU (GPU-bound) chứ không phải CPU (CPU-bound). Đúng là một bộ RAM DDR5 vẫn có thể cải thiện FPS của tôi khoảng 3-5%, nhưng điều đó có thể sẽ không đáng chú ý trong hầu hết các trường hợp. Quan trọng hơn, tốc độ RAM ít quan trọng hơn đối với các chip X3D vì chúng có bộ nhớ đệm L3 lớn để lưu trữ nhiều dữ liệu mà CPU cần truy cập nhanh.
Vì vậy, miễn là bạn có một bộ RAM DDR4 đủ nhanh, chẳng hạn như DDR4-3600MHz, kết hợp với một chip X3D như 5700X3D hoặc 5800X3D, bạn sẽ không thu được nhiều lợi ích từ việc nâng cấp lên DDR5, đặc biệt là nếu bạn chỉ chơi game ở độ phân giải cao hơn. Tại sao phải chi gần 1.000 USD chỉ để đổi lấy sự cải thiện vỏn vẹn 5% về tốc độ khung hình? Tôi thà chờ đợi DDR5 trưởng thành hơn và các CPU nhanh hơn mang lại sự nâng cấp hiệu năng vượt trội qua các thế hệ trước khi quyết định đầu tư vào một trong những bo mạch chủ AM5 tốt nhất.
CPU AM5 cần tản nhiệt mạnh mẽ hơn
Chúng tỏa nhiệt nhiều hơn so với các phiên bản AM4
Không có gì bí mật khi các CPU AM5 — như 7800X3D và 9950X — tỏa nhiệt nhiều hơn so với các phiên bản AM4. Điều này chủ yếu là do các CPU mới hơn này có mật độ nhân cao hơn, mức TDP (Công suất thiết kế nhiệt) cao hơn và một tấm tản nhiệt tích hợp (IHS) dày hơn khiến việc làm mát kém hiệu quả hơn. Tôi vẫn sử dụng bộ tản nhiệt nước AIO 360mm giá rẻ mà tôi mua cùng với 5900X vào năm 2020. Nó vẫn quản lý nhiệt độ cho 5800X3D của tôi một cách dễ dàng, chủ yếu là vì chip này có cùng mức TDP 105W.
Tuy nhiên, các CPU AMD mới nhất, chẳng hạn như Ryzen 7 9800X3D và Ryzen 9 9950X3D, có mức TDP lần lượt là 120W và 170W. Điều này có nghĩa là tôi sẽ cần thay thế bộ tản nhiệt AIO cũ kỹ của mình bằng một bộ mạnh mẽ hơn với radiator dày hơn, chẳng hạn như Arctic Liquid Freezer III 360 hoặc 420. Đây lại là thêm 120-150 USD chi phí ngoài số tiền tôi phải bỏ ra cho bo mạch chủ, bộ nhớ RAM và bộ xử lý mới. Tôi sẽ không ngại đầu tư nếu nhận lại được sự tăng vọt hiệu năng đáng kể, nhưng hiện tại, điều đó chưa xảy ra, ít nhất là đối với trường hợp sử dụng của tôi.
Góc nhìn chip AMD Ryzen 9 7950X được lắp đặt trên bo mạch chủ nền tảng AM5
AM4 vẫn hoàn toàn đủ cho nhu cầu của tôi
Việc gắn bó với AM4 không nhất thiết có nghĩa là tôi đang bỏ lỡ các tính năng công nghệ tiên tiến nhất. Quan trọng là phải đạt được sự cải thiện hiệu năng đáng kể so với số tiền tôi chi ra. Đối với người chơi game ở 1440p và 4K, những cải tiến từ việc có bo mạch chủ hỗ trợ DDR5 và bộ xử lý X3D nhanh hơn dường như là rất nhỏ. Khi CPU AM4 hiện tại của tôi không thực sự gây nghẽn cổ chai cho hệ thống, tôi không thấy lý do gì phải vội vàng chi gần 1.000 USD cho việc nâng cấp lên AM5 chỉ để cải thiện tốc độ khung hình khoảng 10%. Có lẽ khi Nvidia ra mắt thế hệ kế nhiệm của RTX 5090 trong vài năm tới, 5800X3D mới có thể trở thành yếu tố giới hạn ngay cả ở độ phân giải cao hơn. Đó là lúc tôi sẽ cân nhắc quyết định “cắn răng” nâng cấp lên AM5.
