Chế độ chụp toàn cảnh (panorama) trên điện thoại từng là một tính năng đột phá, mang đến khả năng ghi lại những khung hình rộng lớn mà không cần đến thiết bị chuyên dụng. Tuy nhiên, theo thời gian, sức hấp dẫn của panorama truyền thống dường như đã phai nhạt, ít người còn sử dụng. Dù vậy, đối với những người đam mê khám phá nhiếp ảnh di động, chế độ này vẫn ẩn chứa một tiềm năng sáng tạo không ngờ: chụp panorama dọc. Kỹ thuật độc đáo này có thể “đảo ngược” cách bạn nhìn nhận một cảnh vật, biến ngay cả một trần nhà bình thường thành một tác phẩm nghệ thuật.
Sự Thăng Trầm Của Chế Độ Panorama Truyền Thống
Khi lần đầu xuất hiện, chế độ panorama là một công nghệ tiên tiến trên mọi chiếc điện thoại và máy ảnh. Người dùng không còn phải chụp hàng chục bức ảnh riêng lẻ rồi ghép chúng lại sau này, lo lắng về các vấn đề trùng lặp hoặc di chuyển máy ảnh sai hướng. Chỉ cần một thao tác chạm, xoay nhẹ, và ngay lập tức bạn có một bức ảnh góc rộng hoàn chỉnh.
Toàn cảnh thành phố và dòng sông nhìn từ lâu đài qua ảnh panorama ngang
Panorama truyền thống được thiết kế để mang đến cái nhìn toàn cảnh theo chiều ngang của một khung cảnh. Bạn chỉ cần bật chế độ pano, nhấn nút chụp và lia máy ảnh từ trái sang phải (hoặc ngược lại) theo một đường thẳng. Điện thoại sẽ chụp nhiều bức ảnh và ghép chúng lại thành một hình ảnh rộng duy nhất. Đây là kiểu panorama cổ điển, lý tưởng để thể hiện chân thực không gian một địa điểm, tương tự như chế độ Street View của Google Maps. Nếu bạn muốn cho gia đình xem toàn bộ phòng khách của mình trong một bức ảnh, panorama ngang chính là lựa chọn tốt nhất.
“Đảo Ngược” Quy Tắc Với Panorama Dọc
Trong vài năm gần đây, thật hiếm khi thấy ai đó sử dụng chế độ panorama. Dù chưa bao giờ là một xu hướng “hot”, nhưng tính năng này đã trở nên ít được chú ý đến mức khiến nhiều người tự hỏi tại sao các nhà sản xuất điện thoại vẫn tích hợp nó vào ứng dụng camera của họ. Tuy nhiên, vẫn có những người như tôi tiếp tục sử dụng, nhưng không phải theo cách truyền thống mà bạn mong đợi.
Tôi cầm điện thoại ở chế độ dọc (portrait mode), và ngay khi giao diện panorama tải lên, tôi xoay ngang điện thoại (landscape mode). Điều này “đánh lừa” điện thoại, khiến các đường hướng dẫn vẫn giữ nguyên vị trí ban đầu, nhưng bây giờ tôi đã xoay góc chụp 90 độ. Thay vì di chuyển điện thoại theo chiều ngang, tôi di chuyển nó theo chiều dọc để ghi lại các khung hình, tạo ra một bức ảnh panorama dọc.
Điện thoại gắn trên tripod ở chế độ panorama, sẵn sàng chụp ảnh dọc
Việc thực hiện kỹ thuật này khó hơn nhiều so với panorama truyền thống. Chụp bằng tay gần như bất khả thi để đạt được kết quả hoàn hảo. Tuy nhiên, một chiếc tripod giá rẻ sẽ giúp quá trình này trở nên đơn giản hơn đáng kể. Tôi sử dụng một chiếc tripod 67 inch giá chỉ khoảng 25 đô la, có đầu điều chỉnh linh hoạt. Mặc dù cơ chế giữ điện thoại có chút phiền toái (tôi đã bị kẹp ngón tay vài lần), nhưng nhìn chung nó khá chắc chắn và hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Điện thoại gắn trên tripod chắc chắn, minh họa cách thiết lập
Quy trình thiết lập khá đơn giản: gắn điện thoại theo chiều dọc lên tripod, mở chế độ panorama, sau đó xoay ngang điện thoại. Hãy đảm bảo rằng kẹp không đè vào các nút bên cạnh của điện thoại và nới lỏng vít ở khớp xoay cuối cùng để dễ dàng điều chỉnh.
Kỹ Thuật Chụp Panorama Dọc Chuyên Nghiệp
Để có được một bức panorama dọc ấn tượng, bạn cần một chủ thể phù hợp. Lý tưởng nhất là chủ thể cao và có sự đối xứng hoặc tương phản với một vật thể khác. Nếu không, phần lớn khung hình có thể bị chiếm bởi bầu trời hoặc trần nhà trống trải. Với những địa điểm lịch sử có trần nhà được trang trí công phu, kỹ thuật này sẽ phát huy tối đa vẻ đẹp kiến trúc. Hoặc đơn giản hơn, bạn có thể chọn một cái cây cao để chụp.
Điện thoại gắn trên tripod hướng vào bức tường, thử nghiệm chụp ảnh panorama dọc
Khi mọi thứ đã sẵn sàng, bạn có thể bắt đầu chụp. Tuy nhiên, có một vài thách thức cần lưu ý:
- Cân bằng đối xứng: Nếu bạn muốn có một phối cảnh đối xứng, camera của bạn phải xoay ngay tại tâm. Ví dụ, nếu panorama của bạn bao gồm hai cái cây, hãy giữ camera ở giữa, nếu không, cây nào gần hơn sẽ chiếm ưu thế trong khung hình.
- Tránh bóng: Nếu trời nắng và bạn chụp vào “giờ vàng” (golden hour), đừng quay lưng về phía mặt trời, nếu không bóng của tripod sẽ xuất hiện trong ảnh.
- Người chụp trong khung hình: Một vấn đề khác là bạn có thể vô tình xuất hiện trong khung hình kế tiếp sau khi xoay camera về vị trí trung tâm. Nếu bạn không phải là chủ thể chính, điều này sẽ tạo ra một bức ảnh bị lỗi. Cá nhân tôi đã trải nghiệm điều này khi một người bạn cố gắng chụp panorama cho tôi trong lúc tôi đang thiết lập máy ảnh, kết quả là một bức hình méo mó khó coi.
Ảnh panorama bị lỗi khi người chụp vô tình xuất hiện trong khung hình
Hơn nữa, bạn chỉ có một cơ hội duy nhất để thiết lập phơi sáng và lấy nét. Một khi đã bắt đầu chụp panorama, bạn không thể thay đổi các thiết lập này, và nếu cố gắng, bất kỳ sự thay đổi nào giữa các khung hình gần nhau đều có thể làm hỏng bức ảnh. Kết quả tốt nhất thường đến từ những cảnh có ánh sáng đồng đều. Chế độ Pano trên iPhone thậm chí còn không cho phép bạn điều chỉnh phơi sáng.
Mặc dù vậy, kết quả vẫn rất ấn tượng. Hai bức ảnh đầu tiên mà tôi chụp chỉ là những cái cây ngẫu nhiên trong công viên. Tôi có thể đã canh mặt trời tốt hơn hoặc chọn một vị trí đẹp hơn, nhưng với nỗ lực tối thiểu, chúng vẫn cho ra đời những bức ảnh tuyệt vời.
Ảnh panorama dọc ấn tượng về một cây cổ thụ trong công viên
Hai bức ảnh tiếp theo được chụp tại Nhà thờ Hồi giáo Shah ở Isfahan. Như đã đề cập, những công trình kiến trúc lịch sử với trần nhà đẹp là lựa chọn hoàn hảo cho phong cách này. Thêm một chút độ bão hòa cũng làm tăng đáng kể vẻ đẹp của ảnh, đặc biệt khi chế độ Pano của iPhone không cho phép bạn tinh chỉnh gì trong camera hay sử dụng các phong cách chụp ảnh của iPhone. Bức ảnh cuối cùng gần như hoàn hảo, nhưng một vài du khách sắp bước vào nên tôi đã xoay máy ảnh hơi nhanh, dẫn đến một chút mờ nhòe.
Kiệt tác kiến trúc Nhà thờ Hồi giáo Shah Isfahan qua ảnh panorama dọc
Chỉnh Sửa Và Chia Sẻ Ảnh Panorama Dọc
Một khi đã chụp được bức panorama dọc, bạn có thể chỉnh sửa nó như bất kỳ bức ảnh nào khác. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng các tệp tin này có dung lượng rất lớn, vì vậy bạn sẽ cần một phần cứng đủ mạnh để xử lý việc chỉnh sửa. Các bức ảnh panorama của tôi thường có kích thước khoảng 3788 x 16340 pixel và nặng khoảng 20MB mỗi ảnh.
Việc chia sẻ một bức panorama dọc nguyên bản thường không thể hiện hết được vẻ đẹp của nó. Trên điện thoại, bạn phải phóng to để nhìn rõ từng chi tiết. Tính năng phát lại panorama của máy ảnh FujiFilm HS10 đã truyền cảm hứng cho tôi tạo ra các đoạn phim xoay (pan). Bạn cũng có thể sử dụng các ứng dụng để tạo hiệu ứng xoay hoặc các “carousel” (dạng trình chiếu nhiều ảnh).
Ví dụ, với bức ảnh cái cây trong công viên, việc chỉnh sửa nó trong Photoshop rất dễ dàng. Chỉ cần mở ảnh, vào mục Timelines, và thêm hiệu ứng Pan để tạo một tệp GIF đơn giản. Bạn có thể làm tương tự với các ứng dụng chỉnh sửa video như CapCut, hoặc thậm chí dùng PowerPoint để tạo GIF.
Tôi đã tạo một tệp GIF 20 giây cho bức ảnh xoay từ trên xuống dưới để chia sẻ tại đây, nhưng nó có dung lượng khổng lồ lên tới 110MB. Tôi có thể nén nó, nhưng điều đó sẽ làm mất đi các chi tiết mà tôi muốn hiển thị. Bạn sẽ phải tin lời tôi, vì không ai muốn tải một tệp GIF 110MB cả.
Trong quá trình thử nghiệm, tôi nhận thấy việc xoay bức panorama dọc đã hoàn thành 90 độ đôi khi tạo ra một nét độc đáo, khó hiểu nhưng đầy tính nghệ thuật. Mặc dù không phải lúc nào cũng hiệu quả với mọi bức ảnh, nhưng tôi thực sự thích cách nó tạo ra hiệu ứng này.
Ảnh panorama dọc về hàng cây trong công viên đã được xoay ngang, tạo hiệu ứng nghệ thuật độc đáo
Đây là một ví dụ khác từ Nhà thờ Hồi giáo Shah ở Isfahan, minh họa rõ hơn về hiệu ứng này.
Nếu bạn đã cảm thấy nhàm chán với những thủ thuật camera thông thường, thì panorama dọc là một trong những kỹ thuật độc đáo nhất mà bạn có thể thử. Hầu hết mọi người sẽ không bận tâm đến nó, nhưng đó chính là điểm mấu chốt. Hãy thử một lần, bạn sẽ không bao giờ nhìn chế độ “pano” theo cách cũ nữa.
