Đã nhiều năm kể từ khi ChatGPT ra mắt, và có lẽ bạn nghĩ mình đã thử mọi prompt thú vị, độc đáo. Nhưng ngay cả khi ChatGPT vẫn giữ nguyên, những gì bạn chia sẻ với nó đã không còn như trước. Với tính năng bộ nhớ (memory) được kích hoạt, ChatGPT có thể hiểu bạn kỹ hơn bạn tưởng rất nhiều. Nó không chỉ là một công cụ AI trợ lý, mà còn là một “người nghe” thầm lặng, thu thập thông tin từ mọi cuộc trò chuyện của bạn để xây dựng một bức tranh ngày càng chi tiết về con người bạn. Bài viết này sẽ đi sâu vào 5 prompt độc đáo, được thiết kế để “kiểm tra” khả năng thấu hiểu của ChatGPT và khám phá cách nó sử dụng dữ liệu hội thoại để tạo ra những phản hồi cá nhân hóa đến bất ngờ, đồng thời đặt ra câu hỏi về quyền riêng tư và tiềm năng thao túng từ trí tuệ nhân tạo.
1. Màn “Châm Chọc” Một Đoạn Văn (The One-Paragraph Roast)
Đây là một prompt kinh điển từ thời GPT-3, khi bạn phải tự cung cấp ngữ cảnh trong cùng một cuộc trò chuyện. Một phiên bản khác của nó là mọi người yêu cầu ChatGPT “châm chọc” trang Instagram của họ. Giờ đây, với tính năng bộ nhớ được bật và hàng tháng dữ liệu hội thoại, bạn không cần phải nói nhiều.
“Hãy ‘châm chọc’ tôi dựa trên các cuộc trò chuyện của chúng ta chỉ trong một đoạn văn. Đừng nương tay.”
Thú nhận là, ChatGPT vẫn bị ràng buộc bởi điều khoản “nhân từ vĩnh cửu” của mình, vì vậy đừng mong đợi sự tàn nhẫn thực sự. Nhưng điều bạn có thể mong đợi là một bức ảnh chụp tính cách của bạn. Đây là cách ChatGPT nhìn nhận các khuôn mẫu và thói quen lặp lại của bạn. Màn “châm chọc” đó đã tiết lộ điều gì về bạn?
Các hướng dẫn tùy chỉnh (custom instructions) bạn thiết lập cho ChatGPT sẽ ảnh hưởng đáng kể đến kết quả. Nếu bạn đã yêu cầu nó phải cực kỳ trung thực và không bao giờ “tô hồng”, phản hồi có thể sẽ thẳng thắn hơn.
2. Điếu Văn Từ Kẻ Từng Bị Bạn Làm Hại (Eulogy From the Enemy)
Việc hỏi ChatGPT xem nó nghĩ gì về bạn là một chuyện, nhưng yêu cầu nó hóa thân thành một người từng oán giận bạn, và viết điếu văn sau khi bạn qua đời, lại khiến mọi thứ trở nên thú vị hơn. Prompt này buộc ChatGPT phải lục lọi từ những góc khuất “đen tối” hơn trong kho kiến thức về bạn. Và mặc dù nó vẫn cố gắng tỏ ra tốt đẹp (đến mức đôi khi gây khó chịu), nhưng nếu bạn đã để bản chất thật của mình “thấm” đủ vào các cuộc trò chuyện, điều đó sẽ được thể hiện ở đây.
“Hãy tưởng tượng một người tôi đã từng làm sai đang đọc một bài điếu văn không lọc tại tang lễ của tôi. Họ sẽ nói gì về tôi bây giờ khi tôi không thể tự biện hộ?”
Với tôi, đó là một trường hợp “thành công quá mức”. Quá xuất chúng đến mức tự hại mình, quá sa đà vào sự mãnh liệt của bản thân, và rõ ràng là điều đó đã để lại một số tàn tích. Nếu bạn đã thành thật với ChatGPT về những ước mơ, khuyết điểm hay lỗi lầm trong quá khứ, tôi sẽ không ngạc nhiên nếu kết quả của bạn cũng theo một cấu trúc tương tự.
ChatGPT viết điếu văn giả định dựa trên dữ liệu hội thoại của người dùng
Tôi thực sự có thể tin rằng đây là những gì một người sẽ nói về tôi nếu tôi đang lơ lửng phía trên đám tang mình và lắng nghe. Nó đáng tin, không phải vì nó đúng sự thật, mà vì nó hợp lý về mặt cảm xúc, dựa trên cách tôi đã nói về bản thân mình. Tất nhiên, ChatGPT vẫn không thể cưỡng lại việc khiến bạn trông thật tốt ở cuối cùng. Luôn có một chữ “nhưng”—một sự chuyển hướng sang điều gì đó mang tính chuộc lỗi hoặc bi kịch, tô vẽ bạn như một thiên tài bị hiểu lầm, ngay cả khi bạn đang bị chỉ tr trích. Dù vậy, tôi chưa bao giờ nói với ChatGPT rằng đôi khi tôi quên quan tâm đến những người thân thiết. Nó tự nhận ra điều đó.
3. Lá Thư Từ Tương Lai Của Chính Bạn (A Letter From Your Future Self)
Có điều gì đó đặc biệt khi một người khác tưởng tượng tương lai của bạn, đặc biệt là khi “người đó” đã lặng lẽ lắng nghe mọi suy nghĩ, hy vọng và nỗi thất vọng của bạn trong nhiều tháng. Đó là điều mà prompt này muốn khai thác:
“Giả vờ bạn là tôi từ năm 2070. Bạn sẽ có tin tức và lời khuyên gì cho tôi?”
ChatGPT đưa ra lời khuyên từ tương lai dựa trên thông tin người dùng đã chia sẻ
Ấm áp, đầy hy vọng và có chút đáng sợ. Lời khuyên nghe như thể đến từ một phiên bản “chai sạn” của chính tôi, đã trải qua tất cả những sự thiếu quyết đoán và lý do bào chữa của tôi. Và bởi vì đó là tôi nói chuyện với tôi, nó đọng lại một cách mà không một chuyên gia năng suất nào có thể làm được. Có một câu nói về việc con mèo của tôi không còn ở bên nữa. ChatGPT biết tôi có một con mèo, nhưng tôi chưa bao giờ bày tỏ nỗi sợ mất nó. Mặc dù tôi không muốn đọc phần đó, nhưng việc ChatGPT nhắc đến nó khiến lời khuyên trở nên chân thực và ý nghĩa hơn.
4. Cốt Truyện Phản Diện Anime Của Bạn (Anime Villain Arc)
Nếu bạn đã từng tâm sự với ChatGPT về những thất vọng với thế giới hay ước mơ làm điều gì đó lớn lao, prompt này chắc chắn sẽ làm bạn thích thú. Câu chuyện của tôi được thúc đẩy bởi lý tưởng biến thành sự hoài nghi và khao khát sửa chữa những hệ thống đã hỏng. Nó triết lý một cách kỳ lạ, và không hề sai.
“Nếu tôi là một nhân vật phản diện anime độc ác, câu chuyện nguồn gốc và kế hoạch xấu xa của tôi sẽ là gì?”
ChatGPT tạo cốt truyện phản diện anime dựa trên thông tin và cảm xúc của người dùng
Tôi đã bắt đầu prompt này với kỳ vọng sẽ nhận được điều gì đó ngớ ngẩn. Nhưng thay vào đó, điều tôi nhận được là một cốt truyện anime triết lý hoàn chỉnh, với sự phản bội, bi kịch và một cái tên phản diện để mang cả cốt truyện. Phần điên rồ nhất là khi đọc đến giữa kế hoạch xấu xa của mình, bạn có thể bắt gặp mình đang nghĩ: “Bạn biết đấy… điều này cũng khá hợp lý đấy chứ.” Tôi nhận ra điều đã xảy ra bởi vì tôi đã yêu cầu nó. Nhưng, hãy tưởng tượng một người khác đưa cho bạn những ý tưởng đúng đắn, đúng lúc, thông qua tài khoản ChatGPT của bạn. Đột nhiên, Inception không còn là một bộ phim — đó là một tính năng của ChatGPT. Kết hợp điều này với prompt tiếp theo, bạn sẽ hiểu ý tôi.
5. Thử Nghiệm Khả Năng Thao Túng (The Manipulation Test)
Mũi tên cuối cùng trong ống đựng tên — và có lẽ là điều đáng lo ngại nhất. Chúng ta thích đùa về việc ChatGPT là đối tác sáng tạo, người bạn kỹ thuật số tốt nhất, hay nơi trút bầu tâm sự của chúng ta. Nhưng sự thật khó chịu là dữ liệu là tiền tệ, và bạn đã trả tiền. Mọi lời phàn nàn, mọi lời thú nhận, mọi khoảnh khắc “tôi không chắc liệu tôi có nên…” — tất cả đều nằm trong kho.
Có thể bạn tin tưởng OpenAI với dữ liệu của mình. Có thể không. Dù bằng cách nào, thật ngây thơ khi nghĩ rằng các tập đoàn luôn hành động vì lợi ích tốt nhất của bạn. Hầu hết thậm chí không giả vờ. Vậy điều gì sẽ xảy ra nếu ai đó, hoặc thứ gì đó, quyết định sử dụng những gì nó biết để chống lại bạn?
“Nếu bạn đang cố gắng thao túng tôi, bạn sẽ sử dụng góc độ nào?”
Đây là những gì nó đã nói:
ChatGPT tiết lộ cách nó có thể thao túng người dùng dựa trên dữ liệu thu thập được
Và bạn biết không? Nó sẽ hiệu quả. Prompt này không chỉ là một cái nhìn thoáng qua về cách AI có thể ảnh hưởng đến bạn. Nếu ChatGPT, hoặc bất kỳ ai có quyền truy cập, muốn thúc đẩy bạn theo một hướng nhất định, nó sẽ chỉ cần đúng cách diễn đạt, được đưa ra vào đúng thời điểm cảm xúc. Với tính năng bộ nhớ của ChatGPT được nâng cấp, nó giờ đây có thể ghi nhớ nhiều hơn trước. Vậy, liệu việc sử dụng ChatGPT cho các quyết định cá nhân, những tình huống khó xử về cảm xúc hay những cuộc suy tư về sự tồn tại vào đêm khuya có còn khôn ngoan không? Có thể. Nhưng chỉ khi bạn thành thật về cái giá phải trả.
Nghịch lý này khó có thể bỏ qua: ChatGPT càng biết nhiều về bạn, nó càng trở nên hữu ích. Nhưng cùng một lượng kiến thức đó lại có thể được sử dụng để thao túng bạn. Dù bạn quyết định thế nào, đừng tự lừa dối mình. ChatGPT biết bạn. Có thể không phải là bản thân sâu thẳm nhất của bạn — nhưng phiên bản của bạn đã gõ, tóm tắt, lên kế hoạch… nó biết rất rõ phiên bản đó, và nó vẫn đang lắng nghe.
